چهار اصل مهم

از زرتشت پرسیدند زندگی خود را بر چه بنا کردی؟

گفت : چهار اصل
1- دانستم رزق مرا دیگری نمیخورد پس آرام شدم
2- دانستم که خدا مرا میبیند پس حیا کردم
3- دانستم که کار مرا دیگری انجام نمی دهد پس تلاش کردم

4- دانستم که پایان کارم مرگ است پس مهیا شدم

زشیر شتر خوردن و سوسمار عرب را به جایی رسیده ست کار...

چو بخت عرب بر عجم چیره شد                          همی بخت ساسانیان تیره شد

بر آمد ز شاهان جهان رو  قفیز                            نهان شد زر و گشت پیدا پشیز

دگرگونه شد چرخ گردون بچهر                             ز آزادگان پاک ببرید مهر

به ایرانیان زار و گریان شدم                                ز ساسانیان نیز بریان شدم

  دریغ آن سر و تاج و آن مهر وداد                         که خواهد شدن تخت شاهی بباد

کز این پس شکست آید از تازیان                         ستاره نگردد مگر بر زیان

چو با تخت منبر برابر شود                                  همه نام بوبکر و عمر شود

تبه گردد این رنج های دراز                                 نشیبی دراز است پیشش فراز

نه تخت و نه دیهیم بینی نه شهر                        ز اختر همه تازیان راست بهر

ز پیمان بگردند و ز راستی                                 گرامی شود گژی و کاستی

رباید همی این از آن آن از این                            ز نفرین ندانند باز آفرین

نهانی بتر ز آشکارا شود                                   دل مردمان سنگ خارا شود

شود بنده ی بی  هنر شهریار                            نژاد و بزرگی نیاید بکار

به گیتی نماند کسی را وفا                               روان و زبان ها شود پر جفا

از ایران و از ترک و از تازیان                                نژادی پدید آید اندر میان

نه دهقان همه ترک و تازی بود                          سخن ها بکردار بازی بود

نه جشن و نه رامش نه گوهر نه نام                   بکوشش زهر گونه سازند دام

بریزند خون از پی خواسته                                شود روزگار بد آراسته

زیان کسان از پی سود خویش                          بجویند و دین اندر آرند پیش

ز پیشی و بیشی ندارند هوش                         خورش نان کشکین و پشمینه پوش

چو بسیار از این داستان بگذرد                          کسی سوی آزادگان ننگرد

در جای دیگر فردوسی در نامه ای از زبان پور هرمزد شاه به سعد وقاص :

یکی نامه ای بر حریر سفید                              نوشتند و پر بیم و چندی امید

بعنوان بر از پور هرمزد شاه                               جهان پهلوان رستم کینه خواه

سوی سعد وقاص جویند جنگ                          پر از رای و پر دانش و پر درنگ

بمن باز گوی آنکه شاه تو کیست                       چه مردی و آیین و راه تو چیست

بگرد که جوئی همی دستگاه                            برهنه سپهبد برهنه سپاه

به نانی تو سیری و هم گرسنه                          نه پیل و نه تخت و نه بار و بنه

زشیر شتر خوردن و سوسمار                           عرب را به جایی رسیده ست کار

که فر کیانی کند آرزو                                        تفو بر تو ای چرخ گردون تفو

شما را به دیده درون شرم نیست                      ز راه خرد مهر و آزرم نیست

بدین چهر و این مهر و این راه و خوی                   همی تخت و تاج آیدت آرزوی

جهان گر باندازه جوئی همی                             سخن بر گزافه نگوئی همی

سخنگوی مردی بر ما فرست                             جهاندیده و گرد دانا فرست

بدان تا بگوید که رای تو چیست                          به تخت کیان رهنمای تو کیست

عکس راین

صورتی